De minder bekende eigenschappen van ijzer

Iedereen kent de rol van ijzer in de aanmaak van hemoglobine, het eiwit in het bloed dat zuurstof transporteert. Een stijging van 20% in je hemoglobine kan al een prestatieverbetering opleveren van 10-15% in je aerobe conditie. Niet voor niets gebruik(t)en topsporters vaak ijzer samen met het dopingmiddel EPO, een hormoon dat de aanmaak van bloedcellen stimuleert. ‎IJzer wordt dan ook vrijwel altijd door duursporters gebruikt om zo hoog mogelijk in hemoglobine te komen.

IJzer krijg je normaal gesproken binnen door het eten van rood vlees, lever en donkergroene groente. In vlees en lever zit wel 5 tot 10 keer zoveel ijzer als in groente. Daarnaast is deze vorm van ijzer ook beter opneembaar. De opname van ijzer uit groente kun je ‎verbeteren door tegelijkertijd vitamine C bij de maaltijd te nemen. Vrouwen en vooral vegetariërs hebben vaak een tekort aan ijzer. Zij zijn echter niet de enigen; velen hebben een minder optimale waarde van ijzer. Je kunt zelfs minder optimale ijzerwaarden hebben als je hemoglobine relatief goed is. Je hebt namelijk ook ijzer nodig voor je ontgifting, je spieren en je warmteproductie. En daar wordt bijna nooit over gesproken of op gelet.

De spieren bevatten een eiwit dat erg op hemoglobine lijkt. Het zorgt voor de rode kleur van onze spieren en voor bijvoorbeeld de rode kleur van biefstuk of rosbief. Dit eiwit heet myoglobine en is de buffer van zuurstof in de spier. Hoe groter de hoeveelheid myoglobine in de spier, hoe langer die spier zijn verbranding met zuurstof volhoudt zonder dat daar een goede doorbloeding en dus zuurstof uit het bloed voor nodig is. Vooral voor intervaltraining, krachttraining, explosieve trainingen en sporten waarbij de doorbloeding beperkt is, zoals bijvoorbeeld schaatsen, speelt myoglobine een cruciale rol.

Een goede schildklierfunctie is belangrijk voor onze verbranding en warmteproductie. Een goede schildklier beschermt ons tegen dik worden, helpt ons gewicht verliezen bij een dieet en geeft ons energie. Voor een goede schildklierfunctie zijn ook nog andere stoffen‎ nodig. Daarvan zijn selenium en ijzer het belangrijkst. Juist bij vrouwen die weinig eten of een jojo-verleden hebben, wordt er vaak wel gedacht aan de schildklier maar niet aan het innemen van voldoende ijzer.

Dan is er nog een eiwit dat veel ijzer nodig heeft. Een eiwit dat belangrijk is in de lever voor de ontgifting. De cytochroomeiwitten, waarvan P450 de bekendste is, zorgen voor de ontgifting van allerlei stoffen en houden de lever en daardoor ons lichaam gezond. Veel mensen nemen allerlei superfoods zoals tarwegras om te ontgiften, terwijl hun eigen belangrijkste ontgiftingseiwit vergeten wordt.

Advies: het beste kan men 2 keer per week rood vlees eten en één keer per week lever. Daarnaast is het belangrijk om regelmatig donkergroene groente zoals spinazie te eten. Mocht dit niet afdoende zijn, dan is een kuur met een goed opneembare vriendelijke vorm van ijzer de ‎oplossing. Het is belangrijk om voor een vriendelijke vorm te kiezen, omdat de meeste ijzer supplementen de darm belasten en zorgen voor obstipatie. Kies daarom voor een hoogwaardig ijzersupplement met ondersteunende ingrediënten zoals vitamine C en N-acetylcysteine. Hierdoor wordt ijzer optimaal opgenomen en omgezet in de eerder genoemde ijzerbevattende eiwitten.